Informatie over de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen

Per 1 juli 2021 treedt de nieuwe Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) die bedoeld is om het bestuur en toezicht van verenigingen en stichtingen te verbeteren.

 

Wat is de WBTR?
De Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) is bedoeld om bestuur en toezicht van verenigingen en stichtingen te verbeteren. Er zijn regels opgesteld over taken, bevoegdheden, verplichtingen en aansprakelijkheid. De overheid wil met de wet voorkomen dat wanbestuur, onverantwoordelijk financieel beheer, zelfverrijking, misbruik van posities en andere ongewenste activiteiten verenigingen en stichtingen schaden.

 

Statuutwijziging
De WBTR vraagt om opnieuw naar de rol van de bestuursleden van de organisatie te kijken en de nieuwe verplichtingen in de statuten vast te leggen. Of de statuten hiervoor aangepast moeten worden, hangt af van hoe het bestuur en het toezicht op het bestuur is vormgegeven en wat er momenteel daarover in de statuten staat. Wanneer het noodzakelijk is dat de statuten moeten worden aangepast, hoeft dat niet voor 1 juli te gebeuren. Statutenwijzigingen kunnen nog tot 5 jaar na invoering van de WBTR gedaan worden. In die tijd gaat de Wet boven de eigen statuten.

1. Welk bestuursmodel heb je?

De meeste vrijwilligersorganisaties kennen een collegiaal bestuur. Alle bestuursleden zijn en hebben een gelijkwaardige stem. Alleen bij het staken van de stemmen kan de voorzitter een doorslaggevende stem hebben. Dit is vaak al vastgelegd in de statuten. 

 

2. Welke regels gelden voor aansprakelijkstelling?

Een bestuurder is wettelijk verplicht om zijn taken behoorlijk te vervullen. Wanneer sprake is van onbehoorlijk bestuur en er ontstaat schade, kan de bestuurder voor die schade aansprakelijk gesteld worden. Het gaat hierbij niet om kleine fouten, maar ernstig verwijtbaar handelen. De WBTR is heel duidelijk: bij een faillissement kunnen bestuurders, die zich schuldig maken aan fraude of andere vormen van ernstig taakverzuim, hoofdelijk aansprakelijk gesteld worden.

Bestuurders hebben de verplichting hun taken behoorlijk te vervullen en kunnen daar op worden aangesproken.  

 

3. Belang van de eigen organisatie voorop

In de WBTR worden bestuurders en toezichthouders van verenigingen en stichtingen verplicht zich bij het vervullen van hun taak te richten op het belang van de rechtspersoon en de daaraan verbonden organisatie.

 

4. Een tegenstrijdig belangregeling

Een bestuurder moet te allen tijde in het belang van de organisaties beslissen.

Een bestuurslid dat een tegenstrijdig of eigen belang heeft bij een bestuursbeslissing, neemt niet deel aan de beraadslagingen en de besluitvorming daarover. Als alle bestuurders in een vereniging een tegenstrijdig belang hebben dan verschuift de beslissingsbevoegdheid naar de algemene vergadering van de vereniging.  

 

5. Regeling begrenzing meervoudig stemrecht

De WBTR geeft regels over het meervoudig stemrecht voor bestuurders van verenigingen en stichtingen. Voor de vereniging en de stichting komt te gelden dat een bestuurder niet meer stemmen kan uitbrengen dan de andere bestuurders tezamen. De begrenzing van het meervoudig stemrecht draagt bij aan de kwaliteit van het bestuur bij verenigingen en stichtingen en voorkomt dat één bestuurder zijn zin kan doordrukken.  

 

6. Ontstentenis- en beletregeling

De WBTR verplicht organisaties een ontstentenis- en beletregeling in de statuten op te nemen. Van ontstentenis is sprake als een bestuurder ophoudt bestuurder te zijn. Met belet wordt gedoeld op de situatie dat een bestuurder tijdelijk zijn functie niet kan of niet mag uitoefenen. Zo'n regeling is bedoeld om de activiteiten van de organisaties door te laten gaan bij afwezigheid van één of meer  bestuursleden. Gebruikelijk is dat de overige bestuurders (tijdelijk) bij afwezigheid van een of meer bestuurders met het besturen belast zijn. In de situatie dat er nog maar 1 bestuurder over is of alle bestuurders weg zijn, dan is de opdracht aan de Algemene Vergadering om een persoon aan te wijzen die de organisatie bestuurt. 

 

7. Bindende voordracht

Wanneer er bij het benoemen van nieuwe bestuurders maar 1 kandidaat is, wordt in de regel besloten deze kandidaat als

bestuurder aan te stellen. Dit bindende karakter van de voordracht kan door de ALV worden opgeheven door een 2/3 meerderheid. 

8. Raadgevende stem

Op grond van de WBTR hebben bestuurders van verenigingen een raadgevende stem in algemene vergaderingen. Daarmee kunnen bestuurders in de ALV hun visie geven op voorgenomen besluiten, zodat daar rekening mee gehouden wordt. Wanneer bestuurders niet de kans krijgen of hebben hun advies te geven dan kan het besluit ongedaan gemaakt worden. Hetzelfde geldt voor besluiten die buiten de ALV zijn genomen. 

In de statuten staan geen beperkingen voor onze bestuurders. Alle bestuurders worden bij alle besluiten betrokken en kunnen advies geven zowel in het bestuur als in de ALV. 

 

Uiteindelijk krijgen alle verenigingen (ook kleinere verenigingen met vrijwillige bestuursleden) te maken met de invloed van de nieuwe wet op hun werk en aansprakelijkheid. Door afspraken en regels goed vast te leggen, wordt het risico zo klein mogelijk gemaakt.

Dat is goed voor zittende, maar ook voor toekomstige bestuursleden. Voordat ze ‘ja’ zeggen tegen een bestuursfunctie, zullen ze nagaan of de vereniging voldoet aan de WBTR.  

 

Wat moet je als vereniging weten

De WBTR gaat ervan uit dat ieder bestuurslid altijd het belang van de vereniging dient. Als dat niet gebeurt en er gaat wat mis, is ieder bestuurslid persoonlijk aansprakelijk. En dus niet alleen het bestuurslid dat zich niet aan de regels heeft gehouden. Het bestuur moet aangeven en vastleggen hoe de vereniging daarvoor zorgt. Omdat de WBTR niet alleen verplichtingen oplegt, maar er ook sancties aan koppelt, is het dus belangrijk dat je als vereniging kunt aantonen dat je alles goed hebt geregeld. Alle bestuursleden moeten bekend zijn met de nieuwe wet en de gevolgen daarvan voor hen persoonlijk. Als bestuur heb je de taak alle maatregelen te nemen, zodat de vereniging aan de wet voldoet.

Bron: o.a. www.wbtr.nl

 

Wij, huurdersvereniging Zwartewaterwiede, zijn momenteel bezig met het aanpassen van het huishoudelijk reglement voor wat betreft de onderdelen:

• Financiën (omgaan met declaraties en betalingen),
• Belangenverstrengeling (Belang van eigen organisatie voorop)
• Meervoudig stemrecht
• Belet en ontstentenis
• Toezicht
• Bindende voordracht
• Raadgevende stem

 

De WBTR is ook besproken op de Algemene Leden Vergadering.

Wanneer het Huishoudelijk Reglement geheel aangepast is naar de WBTR, dan zal dit op onze website geplaatst worden.

 

Een bestuurdersaansprakelijkheids-verzekering wordt nog uitgezocht.

 

Wilt u meer weten over deze nieuwe wet, kijkt u dan eens op de volgende website:

https://hvdsl.nl/wbtr-webinars

 

Op genoemde website vindt u 3 korte webinars (18, 24 en 29 maart) die u terug kunt kijken en waar deze wet met alle onderdelen heel duidelijk uitgelegd wordt.

Daarnaast vindt u er ook de bijbehorende presentaties van deze webinars.

En een heel aantal “veelgestelde” vragen met antwoorden.

 

Opmerking:

We hopen dat deze webinars nog op deze website staan, aangezien de wet al ingaat op 1 juli 2021.